मेलम्ची, १५ साउन (किरण थापा) । २०७२ सालको भूकम्प र भोटेकोसीको बाढीले दुई वर्षदेखि सुनसान तातोपानी नाका लार्चाको पुललाई पहिरोले क्षति र्पुयाएपछि थप संकटमा परेको छ । जुरे पहिरो गएदेखि घट्दै गएको चीनसँगको नेपाली व्यापार भूकम्पपछि ठप्प भएको छ । भूकम्प र बाढीपछि बन्द नाका खुलाउन पहल भइरहेका बेला ०७३ असारमा भोटेकोसी बाढीले सडक र सीमाका बस्ती नै बगाएको थियो। हाल पहिरोले पुल बगाएपछि तातोपानीको भविष्य झनै अनिश्चित बनेको छ । मितेरी पुलबाट करिब ५ किमि पश्चिम लार्चा्िस्थत भोटेकोसीमाथिको पुल पहिरोले बगाएपछि उक्त क्षेत्रमा बसोवास गर्दै आएका २५ हजारभन्दा बढी स्थानीय प्रभावित भएका छन ।
भूकम्प र बाढीले क्षति बनाएको बाह्रविसे तातोपानि सडकखण्ड दिन प्रतिदिन जीर्ण बनिरहेको छ । फेरि पुल बगाएपछि सीमा क्षेत्रको दैनिक जीवनसमेत कष्टकर बनेको छ । यसअघि पनि २०३८ सालको बाढीले बगाएको पुल चीन सरकारले निर्माण गरेको थियो । भूकम्पले चर्काएपछि उक्त पुललाई चीनले फलामको टेको लगाएको भए पनि बाढिले भत्किएपछि व्यापारको सन्दर्भ तत्काललाई टरेको छ । सशस्त्र प्रहरी सीमा सुरक्षा बलका प्रहरी नायब उपरीक्षक विमल डाँगीले तातोपानी क्षेत्रनै दुर्गम बस्तीसरह बनेको बताउनुभयो । यसैबीच पुल भाँच्चिएपछि लार्चा र तातोपानी आउजाउ गर्न ५ घण्टा पैदल हिँड्नुपर्ने भएको छ । स्थानीय बासिन्दालाई हिँडेर आउजाउ गर्नुको विकल्प छैन ।
दुगुना भीर हुँदै हिँड्नु पहिरोको जोखिम झनै बढी भएको स्थानीयबासी बताउँछन् । केही समयका लागि घिर्लिङ प्रयोग गरेर तुइनको व्यवस्था मिलाउने र बेलिब्रिज जडान गर्ने प्रमुख जिल्ला अधिकारी अन्तर बहादुर शिलवालले जानकारी दिनुभयो । लार्चा पुल भाँच्चिएपछि हालिएको स्टिल पुल भाँच्चिएपछि फेरि तुइन हालेर आउजाउ सुरु गरिएको छ । तातोपानी नाका जोड्ने पुल भास्सिएको स्थानमा अस्थायी पुल एक्कासी भाँच्चिएपछि तत्कालै तुइन हालिएको हो । लार्चा्स्थित तातोपानी नाका जोड्ने पुल भाच्चिएपछि पारी नै रहेका बासिन्दा पाँच घण्टा पैदल हिँडेर लार्चा वारी आउने गरेका थिए ।
सीमास्थित सशस्त्र प्रहरी बलका डीएसपी विमल डाँगीकाअनुसार स्टिलको पुल भाच्चिएर लच्कीएपछि तुइन प्रयोगमा ल्याइएको बताउनुभएको छ । स्थानीयका अनुसार बेलब्रिज हाल्न सहज नभएको बताएका छन । पुलको दुवैको भागको छेउ भिरमुनी भएकाले पहिरोको जोखिम बढेको छ । खसेको पुलको भुभागले नदी बगिरहेको स्थानलाई साँघुरो बनाएको छ । यसले बाढीको जोखिम झनै बढाएको छ ।